Yeni doğan bebek yoğun bakıma neden alınır? Bu soru pek çok anne – baba ve hatta bebek yakınlarının merak ettiği bir sorudur. Yenidoğan yoğun bakımda neler yapılır, yenidoğan yoğun bakımda hangi bebekler yatar da merak edilen diğer sorulardandır. Bebek ya da bebeklerini uzunca bir süre karnında taşıyan ve dünyaya geleceği günü iple çeken anneler, bebeklerini hastanede bırakıp, eve elleri boş dönmek istemezler. Dolayısı ile yenidoğan yoğun bakım ve küvöz, ebeveynleri her zaman çok korkutur; bebekler ise hayatlarının yeni başlayan ilk günlerinde kucak duygusunu yaşayamaz.
Bebeklerin gelişimlerini tamamlayarak, doğumlarını zamanında yapmaları için gerekli süre 37 ile 40 hafta arasında değişkenlik göstermektedir. 37. haftadan önce doğan bebekler ise prematüre yenidoğan bebek olarak isimlendirilirler. Bu bebekler zaman zaman anne karnında sorun yaşadıkları, zaman zaman da annenin hamilelikle ilgili sorunlar yaşaması dolayısı ile erken doğar ya da zamanından önce alınırlar. Genellikle yenidoğan yoğun bakımda olan bebekler bu bebeklerdir; ya da doğum sırasında sorun yaşamış olmaları gerekir.
Yenidoğan Yoğun Bakımda Hangi Bebekler Yatar?
Yeni doğan bebek yoğun bakıma neden alınır, çok sayıda kişinin canını sıkan önemli bir sorudur; çünkü doğum yaptığı halde bebeğine dokunamayan, onu kucağına alıp emziremeyen ve kokusunu içine çekemeyen bir anne söz konusudur. Genellikle zamanından erken doğan bebekler, gelişimlerindeki eksiklikler dolayısı ile yenidoğan yoğun bakıma alınırlar. Bu eksiklik solunum, dolaşım, sinir ya da boşaltım sisteminde söz konusu olabilir. Buna ek olarak zamanında doğan bebeklerde de solunum sorunları, sistem bozuklukları veya enfeksiyon gibi nedenlerle yoğun bakıma girme durumu söz konusu olabilir.
Üç farklı yenidoğan yoğun bakım ünitesi bulunmaktadır. Birinci düzeyde hafif sorunu olan; üçüncü düzeyde ise problemleri ağır olan bebekler bulunmaktadır. Bebeklerin yenidoğan yoğun bakıma girme nedenine göre derecelendirilen bu düzeylerde, bebeklerin bakımı için yapılacak olan uygulamalar yenidoğan yoğun bakım doktoru tarafından belirlenmektedir.
Her ne kadar yenidoğan yoğun bakım üniteleri çok soğuk ve istenmeyen tedavi alanları olsalar da, doğum öncesinde hastanede bir yenidoğan yoğun bakımın olup olmadığı araştırılmalı ve kaçıncı derece olduğu da öğrenilmelidir. Her ne kadar iyi bir hamilelik süreci geçirilse ve buna ek olarak her şey sorunsuz gibi görünse de, doğum sonrasında bebekte ne gibi bir sorunla karşılaşılacağı kimse tarafından tahmin edilememektedir. Yeni dığan bebeğe anlık müdahalenin çok önemli olduğu unutulmamalıdır.
Birinci düzey yenidoğan yoğun bakım ünitesinde genel olarak doğum sırasında sorun yaşamış olan bebekler bulunur. Bu bebekler solunum sıkıntısı çekmemelerine ve kendi başlarına nefes alabilmelerine rağmen, sınırda prematüre olmaları dolayısı ile gözlem altında tutulması gereken bebeklerdir.
İkinci düzey yenidoğan yoğun bakım ünitesinde ise doğumu 32. haftadan sonra gerçekleşen ve ağırlığı 1 kilonun üzerinde olan bebekler kalırlar. Bu bebekler genellikle prematüredirler ve vücut ısılarını koruyamaz; ya da kendi başlarına beslenemezler.
Üçüncü düzey yenidoğan yoğun bakımda ciddi problemlere sahip bebekler kalır. Bu bebeklerde solunum yetmezlikleri vardır; kendi başlarına nefes alamazlar, organ yetmezlikleri söz konusudur ya da organların bazıları işlevlerini yerine getirememektedir.
Yaşamsal fonksiyonları düzelen ve hayatını kendi başına idame ettirebilen bebekler yenidoğan yoğun bakım ünitesinden taburcu edilirler.
Yeni Doğan Bebek Yoğun Bakıma Neden Alınır?
Prematüre Bebekler: 37. haftanın öncesinde doğan bebekler, doğdukları haftanın gelişimine bağlı olarak belirlenecek olan düzeydeki yenidoğan yoğun bakım ünitesine alınırlar. 24. haftadan sonra doğmaları halinde hayatta kalabilme ihtimalleri çok yüksek olan bu bebeklerin tedavi süresi doğdukları haftaya bağlı olarak uzun olabilse de sonrasında genellikle sağlıklı bir şekilde ailelerine teslim edilirler.
Solunum Sorunları: Kendi başına nefes alabilen ama bu süre zarfında bazı zorluklarla karşılaşan bebekler, yenidoğan yoğun bakım ünitesinde takip edilir. Ancak solunumunu kendi başına yapamayan bebekler solunum makinesine bağlanır ve tedavi edilip sonrasında ailelerine sağlıklı bir şekilde teslim edilirler. Bu süreç bazı zamanlar uzayabilir.
Enfeksiyon: Sepsis adı verilen enfeksiyonlar bebeklere genellikle, bağışıklık sisteminin henüz tam olarak gelişmediği doğum anında bulaşırlar. Kanaldan geçtiği sırada annenin bakterilerinin bebeğe bulaşması ile bu enfeksiyon oluşabilir ve zaman zaman ağır problemlere de neden olabilir, organ ya da sistemleri tutabilir. Dolayısı ile bu bebekler yenidoğan yoğun bakıma alınır ve tedavi edilirler. Vücutlarındaki mikrop tam olarak temizlendiğinde ise taburcu edilerek ailelerine teslim edilirler.
Beslenme Problemleri: Genellikle prematüre bebeklerde ortaya çıkan bu durum kendini az idrar çıkışı, kusma; ya da kilo kaybı ile belli eder. Bu sorunun ortaya çıkmasının sebebi ise bebeğin aynı anda dil, dudak, damak ve yutma hareketlerini gerçekleştirememesinden kaynaklanmaktadır. 32. haftadan küçük bebekler serumla beslenirler. Ancak daha büyük bebeklerde mide sondası kullanımı ile beslenme gerçekleştirilir ve sonrasında da anne sütüne geçilir. Anne sütünün yetmediği zamanlarda bu bebekler için formül mamalar kullanılmaktadır.
Anomali Ve Cerrahi Durumlar. Organ bozukluk, yetmezlik ya da anomali durumları bazen anne karnında teşhis edilebilir, bazen ise doğum sürecinin sonrasında ortaya çıkabilir. Bu gibi durumlar, yeni doğan bebek yoğun bakıma neden alınır sorusunun yanıtı niteliğinde olup, bu zaman zarfında bebek uzun süre kuvöz’de kalabilir ve tedavinin yeterli olmadığı durumlarda cerrahi yöntemler de uygulanabilir.
Kalp Problemleri: Bebeğin kalp sağlığı ile ilgili problemler doğum sırasında da, sonrasında da ortaya çıkabilir. Söz konusu bu problemler hayati risk taşımaları dolayısı ile mutlaka takip edilmeli ve tedavileri gerçekleştirilmelidir. Yenidoğan doktoru ve bebek&çocuk kardiyoloji doktoru bebeği birlikte takip eder ve tedavi sürecini de birlikte planlarlar.
Yenidoğan yoğun bakımda bulunan bebeğin buradaki bulunma sebebi her ne olursa olsun, en iyi bağ kurduğu kişi olan annesinin psikolojik desteğine her zaman ihtiyacı vardır ve içerisinde bulunduğu durumu bu şekilde daha kolay atlatabilir. Aynı psikolojik destek baba tarafından da bebeğe verilebilir. Yapılması gereken, izin verildiği zaman zarfında bebeğin yanında bulunmak, onu kucağına alıp göğsüne yaslamak ve onunla konuşmaktır. Bunu ünitede bulunan doktor ve hemşireler de, verdikleri medikal desteğin yanında yaparlar. Ancak anne ve babanın verdiği desteği kimse veremeyecektir.