Hangi hayvanlar kurbanlık olur? 2022 Kurban Bayramına sayılı günler kala bu soru pek çok kişi tarafından internet ortamında sıklıkla araştırılıyor. Çünkü biliyoruz ki ilk olarak kurbanlık olması adına aldığımız hayvan; sonrasında da onun kesim şekline bağlı olarak yaptığımız ibadet geçerli oluyor ya da olmuyor.
Kurbanlık kesimi nasıl yapılır sorusunun yanıtını daha önce sitemiz içerisinde sizlerle paylaşmıştık. Ancak bu aşamaya gelmeden önce kurbanlık alırken nelere dikkat edilmeli sorusunun yanıtlarının bilinmesi büyük önem arz ediyor. Bir de Hangi hayvanlar kurbanlık olur sorusunun yanıtı hakkında bilgi elbette.
Bildiğimiz gibi toplumumuzda horoz adamak diye bir adak türü var. Ve horoz adak olduğu için (ki başka bir konuda bu bilgiyi sizlerle detaylı olarak paylaşacağız) kurbanlık daolabileceğini düşünenler bulunuyor. Oysa ki böyle bir durum söz konusu değil. Ama hayvan pazarlarında satışı gerçekleştrilen horozları da görebilirsiniz.
İşin garip yanı ise kurbanlık fiyatlarının pahalı olması ve uygun fiyata horoz alınabilmesi dolayısı ile horozun kurbanlık hayvanlar arasında değerlendirilmesine yönelik içten bir istek duyulması… Oysa ki bu durum sadece iyi niyetli insanların bu iyi niyetlerini kullanmaktan ibaret olur. Çünkü horoz ya da tavuk kurbanlık olarak kesilmez.
Koyun, deve, dana, inek… gibi hayvanların da kurbanlık olmalarını olanaklı hale getiren bazı şartlar bulunmaktadır. Her şeyin öncesinde, dinimizce kurban olarak kesilmesi kabul edilmiş bazı hayvanlar bulunmaktadır. Bu hayvanlar koyun, keçi, sığır, deve ve mandadır. Bu bilgi bize,sadece bu hayvanlar ya da türdeşlerinin kurban olarak kesilebileceğini gösterir.
Deve kuşu, kaz, tavuk, ördek… gibi hayvanların kurbanlık olarak kesilebilmesi ise söz konusu değildir. Kurbanlık olarak kesilebilecek hayvanların ise dişi ya da erkeğini tercih edebilirsiniz. Ancak erkek olanlarını tercih etmeniz, dişi olanların gebe olabilme riskine karşı daha mantıklıdır. Özellikle erkek koyun kesmek, dişi koyun kesmeye göre daha faziletlidir.
Hangi Hayvanlar Kurbanlık Olur?
Hangi hayvanlar kurbanlık olur sorusuna yanıt verirken bir de insanların ortaklaşa kestikleri kurbanlara değinmek gerekiyor. Bu noktada keçi ve koyunun sadece bir kişi adına kurban edildiğini belirtmemiz gerekiyor. Ancak manda, sığır ve deve için toplamda 7kişiye kadar ortaklık söz konusu olabilir. Maliki mezhebine sahip olanlar ise ortak kurban kesimini hiç bir şekilde uygun görmezler.
Genel olarak bakıldığında hangi hayvan kurbanlık olur sorusunun yanıtları arasında verilmesi gereken birdiğer bilgi de koyun ya da keçi gibi hayvanların1yaşını doldurmadan önce kesilmemelerinin gerekliliğidir. Ancak bu noktada birgörüş de şu şekildedir. Bu hayvanların görünüş açısından 1 yaşındaki hayvanlargibi olmaları halinde kesilmelerinde engel bulunmamaktadır.
Sığır ve mandanın 2; deveninise 5 yaşını tamamlamadan kurbanlık olarak kesilmemesi gerektiği bilgisini de paylaşmadan geçmemeliyiz. Ayrıca kesilecek olan kurbanlıkların sağlıklı, azalarının eksik olmaması ve besili olmaları gerektiği de bilinmelidir. Yapılan ibadet bu şekilde daha makbul olmakla birlikte, kurbanlık da sağlık koşullarına uygun olmuş olur.
Kurban nedir sorusunun yanıtını sizlerle daha önce paylaşmış ve kurbanlık alırken sağlıklı olmasının bu yıl farklı bir önemi daha bulunduğuna değinmiştik. Maymun çiçeği virüsü ülkemizde de görüldüğünden bu yana her zamankinden daha dikkatli olmalı ve sağlıklı beslenmeli, kurbanlık alırken dedüzgün hayvanları tercih etmeliyiz.
Hasta ve zayıf, kötürüm derecesinde hasta, azaları eksik, boynuz ve kulakları kökünden kesilmiş, memesi ve kuyruğu kesik, dilikesilmiş,dişlerinin çoğu dökülmüş… hayvanların kurbanlık olmaları söz konusu değildir. Ancak doğuştan gelen bazı küçük problemler, hayvanın kurban edilebilmesine engel teşkil etmezler.
Kurbanlık Olma Şartları
Kurbanlık olma şartları hakkında bilgilerden söz ederken şu detayı da belirtmeden geçmemeliyiz: Bazı koyunların kuyrukları doğuştan, sahipleri tarafından kesilir. Bunun sebebi hayvanın daha semiz ve lezzetli olmasını sağlamaktır. Bu hayvanların kurbanlık olmasına engel bir durum değildir.
Kurbanın zamanındakesilmesi de çok önemlidir. Bu zamanbayram namazının kılınmasından sonraki ilk 3 gündür. Şafi mezhebine sahip olanlar bayramın 4. günü de kurban keserler. Ancak kurban bayramının ilk günü kesilen kurbanın daha faziletli olduğu belirtilmektedir. Yeterli aydınlatmanın sağlanması halinde akşam kurban kesmenin de bir sakıncası yoktur.
Kurbanlık olma şartları arasında yer alan bir diğer detay da niyettir. Çünkü Allah’a kesilen kurbanın eti ya da kanı ulaşmaz. Kurbanı kesen kişinin niyeti bağlılığı ve takvası ulaşır. Bu bilgi Kur’an-i Kerim’de açıkça verilmiştir. Ortak kesilen kurbanlar için de hanefi mezhebine göre tüm ortakların kurban ibadeti için niyet etmesi gerekir. Aksi halde diğer ortakların da ibadeti geçerli olmaz.
Kurbanlık hayvan alındıktan sonra kurban edilmeden ölürse, zengin kişilerin yeni bir kurbanlık alması gerekir. Fakir için ise bu durum söz konusu değildir. Kaybolan kurbanın yerine yeni bir kurban alındıktan sonrakaybolan kurban da bulunursa, aralarından daha iyi olanının kurban edilmesi gerekir. Diğeri ise adak niyetine geçebilmektedir.